Lopende projecten

Momenteel zijn er in Vlaamse Ardennen tot Dender:

• 28 goedgekeurde reguliere projecten, voor in totaal € 2.044.098 cofinanciering.

• 12 goedgekeurde microprojecten, voor in totaal € 74.658 cofinanciering
  

Ga snel naar de lijst van lopende projecten per soort project en per oproep hieronder:

• Reguliere projecten 2023-2024
• Microprojecten 2024
• Reguliere projecten 2024-25

Voor een volledig overzicht van lopende projecten in de 3 Oost-Vlaamse LEADER-gebieden, projecten in de kijker en een overzichtskaartje, kijk hier.

Reguliere projecten 2024-25

In december 2024 werden 11 nieuwe projecten goedgekeurd door LAG Vlaamse Ardennen tot Dender, voor een totaal subsidiebedrag (aan 65% cofinanciering) van €742 141. De projecten lopen van 1 januari 2025 tot en met 30 juni 2027. Het gaat om volgende projecten:

1. AANLEG VAN EEN RECREATIETUIN IN PATRONAAT MERE

Promotor: Parochiale Werken Mere

Locatie: Erpe-Mere

Subsidie: € 23 359,31

Korte samenvatting

Het kloppend hart van Mere, het Patronaat, zit vandaag de dag weggestoken achter een poort met doorlopende muur; de vzw Parochiale Werken Mere gaat dit ontharden, vergroenen en trekt dit nu open naar de buurt toe. Deze tuin wordt een open rustplaats in het dorp voor de ganse buurt om er te verpozen, kinderen kunnen er komen spelen, mensen uit het naburige WZC kunnen er terecht op de rust- en babbelbanken. De aanleg van een slingerpad maakt het Patronaat veel toegankelijker voor mensen met een beperkte mobiliteit. Ook buitenactiviteiten van de lokale verenigingen kunnen er doorgaan, voor jeugdbewegingen, fietsers en wandelaars wordt dit een stopplaats. Het Patronaat zelf, dat 100 jaar van de straat afgesloten was en waar nooit een boom geplant was, wordt nu opengesteld en is als groene spot een uitnodigende ontmoetingsplek voor zowel jong als oud.

2. WORDT DE IJZERKOTMOLEN WEER EEN DUBBELMOLEN

Promotor: Delbeke Jochen

Locatie: Zwalm

Subsidie: € 144 686,75

Korte samenvatting

De IJzerkotmolen is de eerste watermolen in de Vlaamse Ardennen die opnieuw beroepsmatig maalt, waarbij wordt gekozen voor de verwerking van lokaal graan van familiale agro-ecologische landbouwers. Historisch was de molen echter sinds 1790 een dubbelmolen (twee waterraderen), met twee functies. De IJzerkotmolen beschikt momenteel over nog slechts 1 waterrad omdat het eerste rad is verdwenen. Dit project heeft als doelstelling om de IJzerkotmolen als dubbelmolen te herstellen en opnieuw een tweede waterrad te installeren. Het nieuwe waterrad zal gebruikt worden voor de opwekking van elektriciteit en een voorbeeld zijn van duurzaamheid en innovatie in het kader van de energietransitie binnen de historische context van het monument. Bezoekers en buurtbewoners worden opnieuw vertrouwd gemaakt met de unieke cultuurhistorische functie van de stuwen en de molens op de Zwalm in het unieke molenlandschap. De functie van de IJzerkotmolen zal opnieuw ontdubbeld worden en nog meer tastbaar worden voor de lokale omgeving. De bewoners van de streek kennen de molen reeds als leverancier van meel en bloem, en met de installatie van het tweede waterwiel zullen ze ook kennis maken met de tweede functie als waterkrachtcentrale. De opgewekte elektriciteit zal gratis ter beschikking worden gesteld aan de bezoekers, passanten en bewoners van de vallei via laadpalen voor elektrische fietsen.

3. TOEGANKELIJKE NATUUR- EN RECREATIEBELEVING IN DE VLAAMSE ARDENNEN

Promotor: Toerisme Oost-Vlaanderen vzw

Copromotoren: De Bolster vzw - deelwerking De Kleppe, Lokaal Bestuur Ronse, Broeders van Liefde - Ebergiste, Toerisme Vlaamse Ardennen vzw, The Outsider Vlaamse Ardennen bv, Natuurpunt Beheer 

Locatie: Geraardsbergen, Ronse, Brakel, gavere

Subsidie: € 55.886,35

Korte samenvatting

Genieten van de natuur is een basisrecht voor iedereen, ook voor mensen met een fysieke beperking. In Vlaanderen zijn er zowat 500.000 mensen met een fysieke beperking of verminderde mobiliteit. De helft van deze groep wenst meer op stap te gaan en meer de natuur te volle te beleven, wat geen evidentie is met een rolstoel. Zeker niet in het geaccidenteerde landschap van de Vlaamse Ardennen waar een rolstoelvriendelijk recreatief aanbod bijna onbestaande is.

Nu na de E-bike, ook de offroad rolstoelwagen en het packraften op het water hun opwachting maken, is deze evolutie een uitstekende kans om het landschap en de prachtige natuur in de Vlaamse Ardennen ook voor mensen met een fysieke beperking toegankelijk te maken. Dit project stelt zich daarom tot doel een toegankelijke natuur- en recreatiebeleving te ontwikkelen bestaande uit leuke, uitdagende activiteiten op het land of op het water vanuit geschikte toegankelijke pleisterplekken én ondersteund met geschikte hulpmiddelen. De scope ligt op de realisatie van toegankelijke wandelroutes maar ook recreatie met de fiets of op het water wordt niet vergeten. Het project wil ook een aanzet geven om een deelsysteem en/of uitleendienst op te zetten om de geschikte hulpmiddelen meer uitgebreid en regionaal te kunnen inzetten. Het project zorgt voor een maximaal positief effect bij de doelgroep (eindelijk terug in de natuur) en heeft geen negatieve impact (extra verharding) op de natuur.

4. BIODIVERSITEITSTUINEN

Promotor: Natuurpunt Vlaamse Ardennen plus

Locatie: Michelbeke, Zegelsem, Schorisse, Ename, Kruishoutem

Subsidie: € 40.319,40

Korte samenvatting

Natuurpunt Vlaamse Ardennen plus beheert vier botanische verzamelingen die de regionale biodiversiteit en het behoud van autochtone en streekeigen soorten beogen. Deze "biodiversiteitstuinen" beklemtonen de rijkdom en veelzijdigheid van de natuur in de Vlaamse Ardennen. Het betreft een collectie bramen "bramentuin" te Maarkedal), wilgen "salicetum" te Kruisem), autochtone bomen en struiken "arboretum autochtone soorten" te Ename-Oudenaarde) en streekeigen hoogstamfruitbomen "hoogstamboomgaard" te Brakel). Natuurpunt wil deze collecties, die momenteel vooral een wetenschappelijke en natuurbehoudswaarde hebben, herstellen alsook her- en opwaarderen. Tegelijk wil ze die een (natuur)educatieve en cultuurhistorische meerwaarde meegeven door de inrichting van elk van deze locaties op elkaar af te stemmen en een gezamenlijke identiteit en herkenbaarheid mee te geven.

5. UILENSPIEGEL

Promotor: Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen

Locatie: Erpe-Mere, Haaltert, Denderleeuw, Geraardsbergen, Sint-Lievens-Houtem, Herzele, Lierde, Ronse, Zottegem, Zwalm, Brakel, Horebeke, Maarkedal, Kluisbergen, Oudenaarde, Wortegem-Petegem, Oosterzele, Gavere, Kruisem

Subsidie: € 122.850

Korte samenvatting

Het Uilenspiegel-project richt zich op het bevorderen van de habitat en nestgelegenheden van de vijf uilensoorten in de regio: de steenuil, kerkuil, ransuil, bosuil en oehoe. Na een grondige analyse van de huidige uilenpopulaties, worden bedreigingen geïdentificeerd en aangepakt, met nadruk op het herstellen, aanpassen en plaatsen van predator-vrije nestkasten en het stimuleren van prooidierenaanbod via aanplantingen van kleine landschapselementen. We streven naar een uitbreiding van de vrijwilligerswerking, die cruciaal is voor monitoring en onderhoud van de nestkasten. Door middel van diverse communicatiemiddelen, waaronder (sociale) mediakanalen, een educatief pakket voor lagere scholen, een reizende tentoonstelling en de lancering van een lokaal streekproduct, willen we het bewustzijn over uilen en hun leefgebied vergroten en betrekken bij een breder publiek.

6. POLYVALENTE GEMEENSCHAPSRUIMTE VAN MODEST & KAMIEL

Promotor: Steven De Rijck

Locatie: Oudenaarde

Subsidie: € 61.580,94

Korte samenvatting

Modest & Kamiel wil een plek zijn waar buren en verenigingen ruimte krijgen om elkaar te vinden. De intense verbouwing van een deel van een oude schuur van de vierkantshoeve tot een inspirerende polyvalente gemeenschapsruimte geeft plaats voor buurtorganisaties en lokale verenigingen om activiteiten voor te bereiden en/of te organiseren. De boerderij zelf wilt er ook lokale producenten en consumenten samen brengen door seizoensproeverijen, producentenmarkten, buurtactiviteiten, culturele activiteiten en meer. Op die manier bouwt de boerderij verder aan agro-ecologie, de buurt, netwerking én korte keten.

7. EEN OVENBUUR(T) HERRIJST!

Promotor: Van Den Borresmolen

Locatie: Zottegem

Subsidie: € 41.034,50

Korte samenvatting

De Van Den Borresmolen is een beschermde watermolen annex boerderij gelegen aan de rand van de Vlaamse Ardennen. Het is een toonbeeld van hoe techniek, lokale landbouw en ambacht jarenlang hand in hand gingen op het platteland. Met dit project willen we een belangrijke schakel in dit verhaal terug activeren, namelijk de historische bakoven restaureren en van het bakhuis terug een ontmoetingsplaats maken voor het dorp. In een eerste fase moet de oven zelf, met zijn schouw en droogvloer, terug worden heropgebouwd, in een tweede fase wordt het sociale en educatieve karakter van het bakhuis in werking gesteld. Om dit te realiseren gaan we enerzijds het bakhuis inrichten als een projectlokaal met keuken voor drie basisscholen uit de buurt. Daaarbij gaan we vrijwilligers samenbrengen voor de begeleiding en een ambachtelijk bio-bakker zorgt voor de nodige bak-expertise (Feelkeshof). Anderzijds zal de vzw ook bakworkshops organiseren voor groepen en op de opendeurdagen van de molen. Op deze manier ontstaat er in het dorp Strijpen terug een echt ovenbuur en -buurt!

8. KOPPENBERG ZUIDFLANK BELEVENIS EN RUSTPLEK

Promotor: Thomas Vanderbeke

Locatie: Oudenaarde

Subsidie: € 18.525

Korte samenvatting

Een landschaps-belevenisplek

Voor passanten op de zuidflank van de Koppenberg

Opdat ze kunnen uitrusten en genieten van het unieke zicht, zon en omgeving.

In een unieke omkadering ingericht met respect voor de cultuurhistorische achtergrond vlak bij een heel belangrijk ankerpunt.

9. WTC VOLKSCAFE

Promotor: Intergemeentelijke Projectvereniging Erfgoed Denderland 

Locatie: Ninove, Erpe-Mere, Haaltert, Iddergem, Welle

Subsidie: € 46.475

Korte samenvatting

Met het project WTC Volkscafé zet het Erfgoed Denderland de rijke biercultuur langs heen de Dender en meer bepaald de volkscafés in de kijker. Volkscafés zijn karakteristieke ontmoetingsplekken voor jong en oud, met waardevolle interieurs en een ongedwongen sfeer en dragen vaak een hele geschiedenis met zich mee. Het zijn plekken waar de geur van vers getapt bier in de lucht hangt, waar het interieur verhalen en anekdotes ademt en waar de stamgasten een vast onderdeel van dat interieur geworden zijn. Deze cafés zijn de plekken waar volksspelen gespeeld worden. Maar het allerbelangrijkste: ze staan  -letterlijk en figuurlijk - centraal in een gemeenschap en zijn belangrijk voor de streek- en dorpsidentiteit. Helaas staat dit symbool van onze volkscultuur ook onder druk. 

Met WTC Volkscafé beoogt Erfgoedcel Denderland een balans te vinden tussen documentatie en actieve beleving van erfgoed. Zo willen we het verhaal van volkscafés levend houden en bijdragen aan de erkenning en het behoud van deze unieke cafés als onmisbare schakels in de landelijke identiteit van de Denderstreek.

10. UITWERKEN VAN EEN TYPOLOGIE VAN HISTORISCHE DORPSKERNEN EN BEPALEN VAN ERFGOEDWAARDEN TER ONDERSTEUNING VAN EEN KWALITATIEF RUIMTELIJK BELEID VOOR DORPSKERNEN M.B.V. BEELDKWALITEITSPLANNEN

Promotor: Solva

Locatie: Ninove, Erpe-Mere, Haaltert, Iddergem, Welle, Geraardsbergen, Sint-Lievens-Houtem, Herzele, Lierde, Ronse, Zottegem, Zwalm, Brakel, Horebeke, Maarkedal, Kluisbergen, Oudenaarde, Wortegem-Petegem, Oosterzele, Kruisem

Subsidie: € 125.552,44

Korte samenvatting

Het landschap van Vlaamse Ardennen-Dender, met een patchwork aan historische dorpskernen, straalt esthetiek, geborgenheid en gezelligheid uit en is bepalend voor het cultureel DNA, de streekidentiteit én de toeristische/ recreatieve beleving van de regio. Maar de dorpelijkheid en erfgoedwaarden die hiertoe bijdragen, staan ook onder druk. Stedelijke vormentaal en toenemende bebouwing leiden tot niet-aangepaste schaalvergroting en architecturale uniformisering dreigt te leiden tot eroderende dorpsidentiteit: dorpen lijken steeds meer op elkaar. Er zijn voor lokale besturen weinig stedenbouwkundige instrumenten voorhanden om op deze uitdagingen antwoord te bieden en verzoenbaarheid van nieuwe ontwikkelingen en bouwaanvragen met de dorpse dimensie na te streven.Het project 'Dorpentypologie' wil de historische dorpsstructuren en erfgoedwaarden in het Leadergebied in kaart brengen en een waarderings- en afwegingskader uitwerken, om zo tot concrete tools te komen. Voor drie representatieve dorpskernen worden vervolgens beeldkwaliteitsplannen uitgewerkt waarbij een richtinggevend kader voor erfgoedwaarden en dorpse architectuur wordt uitgewerkt, en het herbestemmingspotentieel in kaart wordt gebracht. Deze casussen willen inspirerend zijn voor andere besturen die met gelijkaardige problematieken en uitdagingen te maken hebben.

11. NIET-KERENDE GRONDBEWERKING ALS EROSIEBEPERKENDE MAATREGEL IN INTENSIEVE TEELTEN

Promotor: Viaverda

Locatie: Ninove, Erpe-Mere, Haaltert, Iddergem, Welle, Geraardsbergen, Sint-Lievens-Houtem, Herzele, Lierde, Ronse, Zottegem, Zwalm, Brakel, Horebeke, Maarkedal, Kluisbergen, Oudenaarde, Wortegem-Petegem, Lemberge, Melsen, Schelderode, Bottelare, Munte, Oosterzele, Gavere, Kruisem

Subsidie: € 54.299,661

Korte samenvatting

Het LEADER-project 'Niet-kerende grondbewerking als erosiebeperkende maatregel in intensieve teelten' zal uitgevoerd worden van 2025 tot 2027 in het zuiden van de provincie Oost-Vlaanderen. Projectpartners Viaverda, het Landschapspark Vlaamse Ardennen, het Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek, Boerennatuur en de Dienst Landbouw en Platteland van de Provincie Oost-Vlaanderen zullen landbouwers, loonwerkers en experten samenbrengen om ervaringen uit te wisselen en hen individueel te begeleiden om niet-kerende grondbewerking (NKG) algemeen maar ook in intensieve teelten zoals groenten en aardappelen meer gangbaar te maken. Dit zal in het werkgebied resulteren in een betere bodemkwaliteit en in de vermindering van bodemerosie, en dus minder opbrengstverliezen, verontreiniging van het oppervlaktewater en overlast door modder voor wegverkeer en omwonenden. Projectpartner Viaverda wil zich tijdens de duur van het project maar ook na afloop profileren als blijvend aanspreekpunt voor telers die vragen hebben over NKG in de provincie Oost-Vlaanderen. 

Microprojecten 2024

In juni 2024 keurde de Lokale Actiegroep van LEADER Vlaamse Ardennen tot Dender 12 microprojecten goed, voor een totale projectkost van 114.859 euro en 74.658,35 euro cofinanciering. Deze 12 projecten lopen van 1 juli 2024 tot en met 30 juni 2025 in de gemeenten Gavere, Geraardsbergen, Herzele, Leeuwergem (Zottegem), Kluisbergen, Lieferinge (Ninove), Oosterzele, Schelderode (Merelbeke), Sint-Maria-Lierde (Lierde) en Zwalm.

Klik hier voor een lijst van goedgekeurde projecten. 

Reguliere projecten 2023-24

In april 2024 keurde de Lokale Actiegroep van LEADER Vlaamse Ardennen tot Dender 17 reguliere projecten goed, voor een bedrag van 2.003.011 euro totale projectkost en 1.301.957 euro cofinanciering. Deze 17 projecten lopen van 15 mei 2024 tot en met 30 juni 2026 in de gemeenten

Gavere, Geraardsbergen, Haaltert, Herzele, Lierde, Maarkedal, Merelbeke, Oosterzele, Ronse en Zottegem. Het gaat om volgende projecten:

1. HERBESTEMMING SINT-BAVOKERK BAAIGEM 

• Promotor: Gemeente Gavere 
• Locatie: Baaigem, Gavere 

Korte samenvatting 

Op korte termijn willen we de kerk voorzien van een basisuitrusting, zodat iedereen de kans krijgt om de mogelijkheden die deze bijzondere plek te bieden heeft te ontdekken. Op lange termijn streven we naar een boeiende en veelzijdige herbestemming van de kerk, die zorgt voor een levendige dorpsdynamiek en een sterke sociale cohesie in het charmante Baaigem. 

2. RUIMTE VOOR SCHELDEKOUTER 

• Promotor: SAAMO Oost-Vlaanderen 
• Locatie: Ronse 

Korte samenvatting 

De publieke ruimte rond de vernieuwde woningen komt gefaseerd vrij de komende jaren. SAAMO test met de bewoners, hun wensen voor die ruimte uit, door tijdelijke invulling. Zo creëren we samen met bewoners en partners snel plaats voor rust, ontmoeting, sport en spel. Gedurende de projecttermijn krijgt ook het definitieve infrastructuurplan vorm, met input van de bevindingen uit onze bevragingen en ruimtelijke experimenten. Hierdoor krijgen we, op langere termijn, een gedragen duurzame inrichting van de buitenruimte, alsook een nieuw buurtcentrum op maat van bewoners en partners. 

3. ROND DE KERKTOREN 

• Promotor: Avansa Vlaamse Ardennen - Dender vzw 
• Copromotor: VARIANT 
• Locatie: Zottegem, Maarkedal 

Korte samenvatting 

Met het project Rond de kerktoren gaan 2 kerkgebouwen teruggegeven worden aan de lokale gemeenschap en worden ze opengesteld voor een multifunctionele bestemming. Samen met het kerkbestuur, lokaal bestuur en geëngageerde burgers gaan Avansa Vlaamse Ardennen-Dender en VARIANT een traject doorlopen om het draagvlak en betrokkenheid rond het kerkgebouw te vergroten en de cultureel erfgoed waardering te verhogen. 

Na 2 jaar gaan beide kerken een visie hebben over de nieuwe toekomst en functie van het gebouw en is er een actieplan waarmee de lokale bewonersgroep verder mee aan de slag kan. 

4. OPTIMALISEREN KORTE KETEN TRANSPORT EN LOGISTIEK 

• Promotor: De Schapenmelkerij, Brakel 
• Locatie: Vlaamse Ardennen tot Dender 

Korte samenvatting 

Dit project wil een ophaalronde organiseren bij het merendeel van de huidige lokale toeleveranciers van Voedselteams (dat halfweg 2024 de boeken neerlegt), zodat op korte termijn hun afzet en voortbestaan wordt verzekerd. 

Tegelijk wordt gewerkt aan de uitbreiding van deze afhaalronde bij andere korte keten producenten uit de doelregio, zodat het korte keten assortiment aanzienlijk wordt versterkt en nieuwe producenten de kans krijgen zich aan te sluiten bij het netwerk, Na afloop zal het project opvolging kennen en verder gezet worden via het EIP- Korte keten transport Oost-Vlaanderen, dat intussen de nodige beheersstructuur en logistiek op poten heeft gezet om dit alles te bestendigen. 

5. EEN GROENBLAUWE OASE IN HAALTERT 

• Promotor: Lokaal bestuur Haaltert 
• Copromotor: Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen 
• Locatie: Haaltert 

Korte samenvatting 

Door de recente aankoop van twee bospercelen in Haaltert centrum ontstaat de mogelijkheid tot het inrichten van een blauwgroene oase. Tezamen met een aantal andere percelen in gemeentelijk eigendom die de bestemming parkgebied hebben, ontstaat een ruime projectzone die beschikbaar is om de dorpskern van Haaltert verder blauwgroen in te richten en recreatief te ontsluiten. Daarbij denken we aan het voorzien van speelnatuur, het opwaarderen van de beekvallei door het afbreken van allerlei constructies, het versterken van leefgebied voor soorten, het aanleggen van wandelpaden, het aanbieden van natuureducatieve mogelijkheden voor scholen in de buurt... Ook wordt ernstig gedacht om de beek op deze percelen terug te laten meanderen, al dan niet gecombineerd met de integratie van een natuurlijke waterbuffer. Via een participatief luik met de bewoners en verenigingen willen we de wensen voor de concrete inrichting van de site in kaart brengen. De projectaanvraag omvat bijgevolg het concreet vormgeven van het inrichtingsproject, en de uitvoering. 

Daarnaast is het de wens van de projectpartners om het reguliere beheer in handen te geven van een op te starten beheergroep van lokale bewoners. De gemeente zou daarin dan ondersteunend werken voor taken die niet door burgers kunnen worden uitgevoerd of eventuele toekomstige grotere ingrepen die nodig zijn. 

6. DIVERSI-PEUL: WAARDEKETENS MET LOKAAL GEPRODUCEERDE PEULVRUCHT-EN ONDERSTEUNEN AGROBIODIVERSITEIT 

• Promotor: Boerenbond Projecten 
• Copromotor: EIGEN VERMOGEN VH INSTITUUT VOOR LANDBOUW- EN VISSERIJONDERZOEK 
• Locatie: Vlaamse Ardennen tot Dender 

Korte samenvatting 

Dit LEADER-project beoogt nieuwe kansen te scheppen voor landbouwers door peulvruchten te integreren op hun bedrijven, wat bijdraagt aan de agrobiodiversiteit in de regio. Ondanks de voordelen van peulvruchten voor de omgeving ervaren landbouwers drempels vanwege gebrek aan kennis en lokale afzetmogelijkheden. Binnen dit LEADER-project wordt expertise gebundeld om in de regio kennis op te bouwen over dit gewas en tegelijk afzetmogelijkheden te ontwikkelen via hoeveslagerijen. Het idee om nieuwe hoeveproducten te maken die deels uit vlees en deels uit peulvruchten bestaan, ontstond tijdens een 􀍚Dinner Hack􀍛􀀃waar de Zwalmbeekhoeve andere spelers uit de voedingsketen uitdaagde om nieuwe waardeketens te bedenken met lokale peulvruchten. Dit idee willen we nu realiseren. Het project omvat onder meer informatiebijeenkomsten, demovelden, workshops voor hoeveslagers, en het organiseren van een lerend netwerk voor landbouwers. Experten zullen ondersteunen bij kostprijsberekening, gewaskeuze, voedselveiligheid, en het opzetten van succesvolle samenwerkingsverbanden. 

7. T VERRE LAND 

• Promotor: ‘t Verre Land 
• Locatie: Ronse 

Korte samenvatting 

t Verre Land engageert zich om een stuk landbouwgrond om te toveren tot een inspirerende mooie groene ontmoetingsplek waar kinderen en volwassenen naartoe kunnen komen om te participeren, te beleven en te genieten en op een zinvolle, educatieve en gezond-makende manier zich te verbinden met de natuur en elkaar via natuurlijke biodynamische landbouw, voedselproductie, natuur- en landschapsbeleving en ambacht. Het stuk grond is eigendom en maakt deel uit van het schooldomein van De Ringelwikke Landelijke Steinerschool Ronse. In een eerste fase (deze Leader-projectfase) zal er door vrijwilligers die zich vanuit het netwerk van de school verenigd hebben (aangevuld met eenieder die zich wil engageren voor dit doel) gewerkt en geïnvesteerd worden in de landschapsinrichting, beplanting, uitrusting en ontwikkeling van het stuk grond. In een tweede fase zullen dan allerlei educatieve workshops, (school)activiteiten en evenementen georganiseerd worden mbt natuurlijke landbouw, tuinieren, ambachten natuurbeleving en verwante activiteiten. Alles in het kader de verbinding tussen mens en natuur te creëren, faciliteren en bevorderen voor uiteenlopende doelgroepen als schoolkinderen, jongeren en volwassenen. 

8. HET KUNSTUUR OUTDOOR 

• Promotor: BOS+ Vlaanderen 
• Locatie: Maarkedal 

Korte samenvatting 

Met Het Kunstuur Outdoor laten we de Vlaamse Ardennen schitteren als een levend kunstwerk. We plaatsen kwaliteitsvolle reproducties van schilderijen van de bekende landschapsschilder Valerius De Saedeleer langsheen een route waar diezelfde vergezichten (deels) bewaard zijn gebleven. Zo zetten we de kenmerkende streekeigen elementen van de Vlaamse Ardennen letterlijk in de kijker. Net zoals in de succesvolle tentoonstellingsreeks ‘Het Kunstuur’ vertelt een toegankelijke audioguide persoonlijke verhalen die een brug slaan tussen het verleden en het heden. Waar mogelijk herstellen we waardevolle kleine landschapselementen zoals houtkanten en bomenrijen. Op een vijftal plekken voegen we bovendien hedendaagse kunstwerken uit lokaal hout toe die verwijzen naar het historische werk. De dialoog die zo ontstaat tussen heden en verleden, tussen schilderij en landschap, tussen verhaal en kunstwerk zet ook aan tot denken over klimaatverandering en biodiversiteitsverlies. We moedigen alle deelnemers ook aan om zelf een bijdrage te leveren met een plant- of zaaiactie. 

Het project wordt gekenmerkt door het gebruik van natuurlijke materialen, de eenvoud en diversiteit van het ontwerp, de integratie met bestaande elementen in de omgeving, het herstellen van waardevolle natuur en de betrokkenheid van verschillende partners, waaronder de omwonenden. Dit alles benadrukt het duurzame karakter van het project. 

9. UITBOUW BELEVINGS-CENTRUM STOKERIJ VAN DAMME "PROEF EN BELEEF VAN KORREL TOT BORREL" 

• Promotor: SVD AGRI 
• Locatie: Oosterzele 

Korte samenvatting 

Stokerij Van Damme, een multifunctionele ontmoetingsplek, onderscheidt zich als een bijzondere totaalervaring in de Vlaamse Ardennen. 

Met focus op duurzaamheid en erfgoed willen we een extra dimensie toevoegen aan onze bezoekerservaring, waarin we niet alleen het verhaal van de laatste en oudste landbouwstokerij van de Benelux vertellen, maar ook het rijke landbouwverleden van de streek. 

Dit ambitieuze project omvat de creatie van een innovatief, informatief, actief en educatief belevingscentrum, geworteld in ons uniek gesloten kringloopsysteem "van korrel tot borrel", en strekt zich uit tot een toeristische hub van de Vlaamse Ardennen in samenwerking met lokale en bovenlokale partners. Door te fungeren als toeristisch infopunt met aantrekkelijke openingstijden, ruime parkeergelegenheid, laadpunten en een focus op wayfinding, willen we diverse doelgroepen aantrekken en ambassadeurs maken die ons erfgoed en landbouwverhaal verspreiden. 

Samen met Toerisme Vlaamse Ardennen, Erfgoed Viersprong, Erov, Cultuurregio Route 42 en de gemeente Oosterzele versterken we niet alleen de lokale streekidentiteit, maar dragen we ook bij aan het borgen van waardevolle vakkennis en erfgoedwaarden. 

10. VERBINDING TUSSEN BOER EN ZORG 

• Promotor: Zorgband Leie en Schelde 
• Copromotor: EIGEN VERMOGEN VH INSTITUUT VOOR LANDBOUW- EN VISSERIJONDERZOEK, Provinciaal Extern Verzelfstandigd Agentschap in privaatrechtelijke vorm Economische Raad voor Oost-Vlaanderen 
• Locatie: Merelbeke 

Korte samenvatting 

We willen lokale landbouwers connecteren met de zorgorganisatie Zorgband Leie en Schelde, en meer specifiek de catering van het woonzorgcentrum (WZC) in Lemberge. Voor de landbouwers betekent dit een afzet- en communicatiekanaal voor en over hun producten naar een cateraar, de bewoners en hun familie (bezoekers). Voor het WZC betekent dit een extra toets/dimensie voor de maaltijden. 

11. VERBETERDE WATERKWALITEIT IN HET BRONGEBIED VAN DE VLAAMSE ARDENNEN 

• Promotor: Viaverde vzw 
• Locatie: Vlaamse Ardennen tot Dender 

Korte samenvatting 

In de Vlaamse Ardennen zijn er redelijk wat grachten en beken met een nitraatoverschrijding in het oppervlaktewater als gevolg van nitraatrijk grondwater uit bronnen. Het gaat om beken waar de nitraatconcentraties ter hoogte van het MAP-meetpunt vooral in de zomer hoger zijn dan 50 mg nitraat/l en de jaargemiddelde nitraatconcentratie hoger is dan 18 mg nitraat/l. Deze periodiek hoge concentraties in de zomer zijn te wijten aan de instroom van nitraatrijk grondwater uit bronnen die dagzomen in het valleigebied. Land- en tuinbouwers krijgen omwille van deze ontoereikende waterkwaliteit strengere bemestingsmaatregelen opgelegd. In deze specifieke omstandigheden (aanrijking door nitraatrijke bronnen) hebben deze maatregelen echter een beperkt effect. Met een pilootopstelling van een Moving Bed BioReactor (MBBR) beoogt dit Leaderproject de stikstofverwijdering uit oppervlaktewater door biologische denitrificatie. Met een propere beek worden niet alleen een groen MAP-meetpunt, maar ook meer biodiversiteit én een bijdrage aan innovatieve, duurzame landbouw gerealiseerd. 

12. GOET TE QUABEKE; EEN VISIE OP VRIJKOMENDE HISTORISCHE SITES IN OPENBAAR BEZIT 

• Promotor: Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen 
• Locatie: Lierde 

Korte samenvatting 

Het project "Goet te Quabeke" streeft naar de revitalisatie en duurzame ontwikkeling van een historische hoeve en haar omringende landbouwgronden. Door middel van diepgaand onderzoek, participatie van belanghebbenden en een focus op ecologisch, cultureel en bouwkundig erfgoed, willen we een hedendaagse visie op klimaatbestendige landbouw en natuurbehoud integreren. Het project omvat een gestructureerd proces van voorbereiding, onderzoek, stakeholderbetrokkenheid, ontwikkeling en implementatie, met als doel een duurzame en veerkrachtige toekomst voor het gebied te waarborgen. Samen met lokale overheden, buurtbewoners, landbouwers en andere partners streven we naar een integrale aanpak die visie geeft op de historische en landschappelijke waarde van het gebied en het zo behoudt en versterkt. Dit project biedt niet alleen een kans om het erfgoed te behouden, maar ook om een inspirerend voorbeeld te zijn voor vergelijkbare initiatieven in de regio. 

13. VAN TRONK TOT SNIPPER 

• Promotor: Boerennatuur Vlaanderen 
• Copromotor: Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen, Boerenbond, Opdrachthoudend samenwerkingsverband Land van Aalst voor Milieu 
• Locatie: Geraardsbergen 

Korte samenvatting 

Met het project willen we in de gemeente Geraardsbergen een lokale keten opzetten voor houtsnippers afkomstig van het beheer van knotbomen van landbouwers. Door te werken aan efficiëntie en door de bekomen beheerresten lokaal te vermarkten, willen we de beheerkost kostendekkend krijgen. De logistieke trein van beheer (knotten, bijwerken en transport) en verwerking (hakselen, zeven, drogen, … wordt uitgewerkt. Daarnaast zoeken we ook lokale afzetmogelijkheden voor de bekomen biomassa (als biomassa in verwarmingsketels, mulchmateriaal in openbaar groen, beddingmateriaal voor loop- en wandelpaden, middellange tot lange koolstofopslag in bodems, ...). Op deze manier trachten we eveneens het karakteristieke landschap van de regio behouden. 

14. SINT-VINCENTIUSKAPEL: EEN PLAATS VOOR RUST EN SAMENKOMST 

• Promotor: Gemeentebestuur Maarkedal 
• Locatie: Maarkedal 

Korte samenvatting 

De Sint-Vincentiuskapel is een prachtige kapel uit de twaalfde eeuw gelegen bovenaan de Kapelleberg in Maarkedal. Het is een belangrijke landschapselement voor de inwoners van Maarkedal, maar ook voor alle bezoekers aan de gemeente. Met de leadersubsidie hoopt gemeente Maarkedal in samenwerking met zijn inwoners de kapel te herstellen en zo bezoekers een aangename ervaring te geven tijdens hun bezoek aan de kapel en omgeving. Er worden ook lokale kunstenaars betrokken om de kapel in te richten als tentoonstellingsruimte, dat geeft de kapel een nieuwe, frisse invulling. 

15. MOBIMAATWERKERS 

• Promotor: Netwerk Duurzame Mobiliteit vzw 
• Copromotor: Solva, TRAGE WEGEN, Autodelen.net, Vlaams Netwerk Autodelen, Mpact 
• Locatie: Oosterzele, Herzele, Zottegem 

Korte samenvatting 

Met ons project MobiMaatwerkers bieden we een antwoord op de uitdagingen die er zijn op vlak van mobiliteit in de Vlaamse Ardennen. We brengen bedrijven, burgers, organisaties en gemeentebesturen bijeen om samen te werken aan concrete oplossingen voor mobiliteit in de plattelandscontext van de Vlaamse Ardennen. Bottom-up versterken we de landelijke dorpskernen van de regio en zorgen we voor voldoende en efficiënte duurzame mobiliteit van de mensen die er wonen. Heel concreet leveren we met drie gemeentelijke werkbanken een mobiliteitsoplossing op maat af. We inspireren gemeentebesturen met een aantrekkelijke publicatie. We bundelen de verworven inzichten in het project in een duidelijk rapport dat wordt overgemaakt aan beleidsmakers. 

16. BNB BOSSEN - BRON- EN BEEKBEGELEIDENDE BOSSEN ALS DRAGERS VAN HET GROENBLAUWE NETWERK 

• Promotor: Bosgroep Oost-Vlaanderen vzw 
• Locatie: Vlaamse Ardennen tot Dender 

Korte samenvatting 

Bron- en beekbegeleidende bossen vormen de ruggengraat van het groenblauwe netwerk in de Vlaamse Ardennen en Denderstreek. Hierdoor vormen zij heel belangrijke stapstenen die soorten kunnen gebruiken als refugium tijdens hun migratie tussen de grotere natuurkernen. Belangrijke voorwaarde hierbij is evenwel dat de basiskwaliteit voldoende hoog is, wat nu vaak een probleem vormt. 

Via dit project zullen natuurinrichtingswerken zoals bv. aanleg van bosranden, struiklagen of poelen uitgevoerd worden in dergelijke bron- en beekbegeleidende bossen. Complementair daaraan zullen landbouwers gemotiveerd worden om op de aangrenzende akkerranden bloemstroken in te zaaien.  

De combinatie van dergelijke kleinschalige ingrepen die elkaar versterken, heeft niet enkel een positieve invloed op de globale natuurkwaliteit van deze stapstenen, maar helpt ook om conflictsituaties die voortvloeien uit de randwerking tussen dergelijke bosjes en het omliggend agrarisch landschap te beperken. 

Binnen het project wordt ook een ‘Code goed Nabuurschap’ uitgewerkt met tips en tricks over hoe dergelijke bron- en beekbegeleidende bossen best beheerd worden en hoe de randzone optimaal ingericht wordt, zowel vanuit ecologisch als vanuit functioneel standpunt. Aan de hand van een sensibiliseringscampagne en een vormingsmoment zal er info verspreid worden over belang van deze landschapsbosjes als dragers van het groenblauwe netwerk en over hun potenties tot het leveren van verschillende ecosysteemdiensten. 

17. BIJZONDER OOSTERZELE 

• Promotor: Boerderijklassen vzw 
• Locatie: Oosterzele 

Korte samenvatting 

Het Leaderproject BIJzonder Oosterzele zorgt ervoor dat de gemeente Oosterzele het voortouw neemt inzake het totale bijenverhaal in de Vlaamse Ardennen. Boerderijklassen VZW zorgt naast alle gemeentelijke faciliteiten voor een interactieven kenniservaring voor verschillende doelgroepen. Door het zelf ontdekken, oplossen en uitzoeken van bijenpuzzels en multi-actieve elementen, zorgen we voor een grotere bewustwording van het moeilijke leven van de honingbij. De levensechte ervaringen op de boerderij, de naverwerking in de klas en de verspreidbare escaperoom versie zorgen ervoor dat dit project niet enkel gedragen wordt in de Vlaamse Ardennen maar ook de hele Vlaamse regio kan bestuiven. Deze escaperoom is dus een honingzoete multiplicator; we vergroten de bijenliefde in elkeens hart.