Goedgekeurde projecten

Oproep microprojecten 2024

In juni 2024 keurde de Lokale Actiegroep van LEADER Vlaamse Ardennen tot Dender 12 microprojecten goed, voor een totale projectkost van 114.859 euro en 74.658,35 euro cofinanciering. Deze 12 projecten lopen van 1 juli 2024 tot en met 30 juni 2025 in de gemeenten Gavere, Geraardsbergen, Herzele, Leeuwergem (Zottegem), Kluisbergen, Lieferinge (Ninove), Oosterzele, Schelderode (Merelbeke), Sint-Maria-Lierde (Lierde) en Zwalm.

Klik hier voor een lijst van goedgekeurde projecten. 

Oproep reguliere en koepelprojecten 2023-24

In april 2024 keurde de Lokale Actiegroep van LEADER Vlaamse Ardennen tot Dender 17 reguliere projecten goed, voor een bedrag van 2.003.011 euro totale projectkost en 1.301.957 euro cofinanciering. Deze 17 projecten lopen van 15 mei 2024 tot en met 30 juni 2026 in de gemeenten

Gavere, Geraardsbergen, Haaltert, Herzele, Lierde, Maarkedal, Merelbeke, Oosterzele, Ronse en Zottegem. Het gaat om volgende projecten:

1. HERBESTEMMING SINT-BAVOKERK BAAIGEM 

• Promotor: Gemeente Gavere 
• Locatie: Baaigem, Gavere 

Korte samenvatting 

Op korte termijn willen we de kerk voorzien van een basisuitrusting, zodat iedereen de kans krijgt om de mogelijkheden die deze bijzondere plek te bieden heeft te ontdekken. Op lange termijn streven we naar een boeiende en veelzijdige herbestemming van de kerk, die zorgt voor een levendige dorpsdynamiek en een sterke sociale cohesie in het charmante Baaigem. 

2. RUIMTE VOOR SCHELDEKOUTER 

• Promotor: SAAMO Oost-Vlaanderen 
• Locatie: Ronse 

Korte samenvatting 

De publieke ruimte rond de vernieuwde woningen komt gefaseerd vrij de komende jaren. SAAMO test met de bewoners, hun wensen voor die ruimte uit, door tijdelijke invulling. Zo creëren we samen met bewoners en partners snel plaats voor rust, ontmoeting, sport en spel. Gedurende de projecttermijn krijgt ook het definitieve infrastructuurplan vorm, met input van de bevindingen uit onze bevragingen en ruimtelijke experimenten. Hierdoor krijgen we, op langere termijn, een gedragen duurzame inrichting van de buitenruimte, alsook een nieuw buurtcentrum op maat van bewoners en partners. 

3. ROND DE KERKTOREN 

• Promotor: Avansa Vlaamse Ardennen - Dender vzw 
• Copromotor: VARIANT 
• Locatie: Zottegem, Maarkedal 

Korte samenvatting 

Met het project Rond de kerktoren gaan 2 kerkgebouwen teruggegeven worden aan de lokale gemeenschap en worden ze opengesteld voor een multifunctionele bestemming. Samen met het kerkbestuur, lokaal bestuur en geëngageerde burgers gaan Avansa Vlaamse Ardennen-Dender en VARIANT een traject doorlopen om het draagvlak en betrokkenheid rond het kerkgebouw te vergroten en de cultureel erfgoed waardering te verhogen. 

Na 2 jaar gaan beide kerken een visie hebben over de nieuwe toekomst en functie van het gebouw en is er een actieplan waarmee de lokale bewonersgroep verder mee aan de slag kan. 

4. OPTIMALISEREN KORTE KETEN TRANSPORT EN LOGISTIEK 

• Promotor: De Schapenmelkerij, Brakel 
• Locatie: Vlaamse Ardennen tot Dender 

Korte samenvatting 

Dit project wil een ophaalronde organiseren bij het merendeel van de huidige lokale toeleveranciers van Voedselteams (dat halfweg 2024 de boeken neerlegt), zodat op korte termijn hun afzet en voortbestaan wordt verzekerd. 

Tegelijk wordt gewerkt aan de uitbreiding van deze afhaalronde bij andere korte keten producenten uit de doelregio, zodat het korte keten assortiment aanzienlijk wordt versterkt en nieuwe producenten de kans krijgen zich aan te sluiten bij het netwerk, Na afloop zal het project opvolging kennen en verder gezet worden via het EIP- Korte keten transport Oost-Vlaanderen, dat intussen de nodige beheersstructuur en logistiek op poten heeft gezet om dit alles te bestendigen. 

5. EEN GROENBLAUWE OASE IN HAALTERT 

• Promotor: Lokaal bestuur Haaltert 
• Copromotor: Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen 
• Locatie: Haaltert 

Korte samenvatting 

Door de recente aankoop van twee bospercelen in Haaltert centrum ontstaat de mogelijkheid tot het inrichten van een blauwgroene oase. Tezamen met een aantal andere percelen in gemeentelijk eigendom die de bestemming parkgebied hebben, ontstaat een ruime projectzone die beschikbaar is om de dorpskern van Haaltert verder blauwgroen in te richten en recreatief te ontsluiten. Daarbij denken we aan het voorzien van speelnatuur, het opwaarderen van de beekvallei door het afbreken van allerlei constructies, het versterken van leefgebied voor soorten, het aanleggen van wandelpaden, het aanbieden van natuureducatieve mogelijkheden voor scholen in de buurt... Ook wordt ernstig gedacht om de beek op deze percelen terug te laten meanderen, al dan niet gecombineerd met de integratie van een natuurlijke waterbuffer. Via een participatief luik met de bewoners en verenigingen willen we de wensen voor de concrete inrichting van de site in kaart brengen. De projectaanvraag omvat bijgevolg het concreet vormgeven van het inrichtingsproject, en de uitvoering. 

Daarnaast is het de wens van de projectpartners om het reguliere beheer in handen te geven van een op te starten beheergroep van lokale bewoners. De gemeente zou daarin dan ondersteunend werken voor taken die niet door burgers kunnen worden uitgevoerd of eventuele toekomstige grotere ingrepen die nodig zijn. 

6. DIVERSI-PEUL: WAARDEKETENS MET LOKAAL GEPRODUCEERDE PEULVRUCHT-EN ONDERSTEUNEN AGROBIODIVERSITEIT 

• Promotor: Boerenbond Projecten 
• Copromotor: EIGEN VERMOGEN VH INSTITUUT VOOR LANDBOUW- EN VISSERIJONDERZOEK 
• Locatie: Vlaamse Ardennen tot Dender 

Korte samenvatting 

Dit LEADER-project beoogt nieuwe kansen te scheppen voor landbouwers door peulvruchten te integreren op hun bedrijven, wat bijdraagt aan de agrobiodiversiteit in de regio. Ondanks de voordelen van peulvruchten voor de omgeving ervaren landbouwers drempels vanwege gebrek aan kennis en lokale afzetmogelijkheden. Binnen dit LEADER-project wordt expertise gebundeld om in de regio kennis op te bouwen over dit gewas en tegelijk afzetmogelijkheden te ontwikkelen via hoeveslagerijen. Het idee om nieuwe hoeveproducten te maken die deels uit vlees en deels uit peulvruchten bestaan, ontstond tijdens een 􀍚Dinner Hack􀍛􀀃waar de Zwalmbeekhoeve andere spelers uit de voedingsketen uitdaagde om nieuwe waardeketens te bedenken met lokale peulvruchten. Dit idee willen we nu realiseren. Het project omvat onder meer informatiebijeenkomsten, demovelden, workshops voor hoeveslagers, en het organiseren van een lerend netwerk voor landbouwers. Experten zullen ondersteunen bij kostprijsberekening, gewaskeuze, voedselveiligheid, en het opzetten van succesvolle samenwerkingsverbanden. 

7. T VERRE LAND 

• Promotor: ‘t Verre Land 
• Locatie: Ronse 

Korte samenvatting 

t Verre Land engageert zich om een stuk landbouwgrond om te toveren tot een inspirerende mooie groene ontmoetingsplek waar kinderen en volwassenen naartoe kunnen komen om te participeren, te beleven en te genieten en op een zinvolle, educatieve en gezond-makende manier zich te verbinden met de natuur en elkaar via natuurlijke biodynamische landbouw, voedselproductie, natuur- en landschapsbeleving en ambacht. Het stuk grond is eigendom en maakt deel uit van het schooldomein van De Ringelwikke Landelijke Steinerschool Ronse. In een eerste fase (deze Leader-projectfase) zal er door vrijwilligers die zich vanuit het netwerk van de school verenigd hebben (aangevuld met eenieder die zich wil engageren voor dit doel) gewerkt en geïnvesteerd worden in de landschapsinrichting, beplanting, uitrusting en ontwikkeling van het stuk grond. In een tweede fase zullen dan allerlei educatieve workshops, (school)activiteiten en evenementen georganiseerd worden mbt natuurlijke landbouw, tuinieren, ambachten natuurbeleving en verwante activiteiten. Alles in het kader de verbinding tussen mens en natuur te creëren, faciliteren en bevorderen voor uiteenlopende doelgroepen als schoolkinderen, jongeren en volwassenen. 

8. HET KUNSTUUR OUTDOOR 

• Promotor: BOS+ Vlaanderen 
• Locatie: Maarkedal 

Korte samenvatting 

Met Het Kunstuur Outdoor laten we de Vlaamse Ardennen schitteren als een levend kunstwerk. We plaatsen kwaliteitsvolle reproducties van schilderijen van de bekende landschapsschilder Valerius De Saedeleer langsheen een route waar diezelfde vergezichten (deels) bewaard zijn gebleven. Zo zetten we de kenmerkende streekeigen elementen van de Vlaamse Ardennen letterlijk in de kijker. Net zoals in de succesvolle tentoonstellingsreeks ‘Het Kunstuur’ vertelt een toegankelijke audioguide persoonlijke verhalen die een brug slaan tussen het verleden en het heden. Waar mogelijk herstellen we waardevolle kleine landschapselementen zoals houtkanten en bomenrijen. Op een vijftal plekken voegen we bovendien hedendaagse kunstwerken uit lokaal hout toe die verwijzen naar het historische werk. De dialoog die zo ontstaat tussen heden en verleden, tussen schilderij en landschap, tussen verhaal en kunstwerk zet ook aan tot denken over klimaatverandering en biodiversiteitsverlies. We moedigen alle deelnemers ook aan om zelf een bijdrage te leveren met een plant- of zaaiactie. 

Het project wordt gekenmerkt door het gebruik van natuurlijke materialen, de eenvoud en diversiteit van het ontwerp, de integratie met bestaande elementen in de omgeving, het herstellen van waardevolle natuur en de betrokkenheid van verschillende partners, waaronder de omwonenden. Dit alles benadrukt het duurzame karakter van het project. 

9. UITBOUW BELEVINGS-CENTRUM STOKERIJ VAN DAMME "PROEF EN BELEEF VAN KORREL TOT BORREL" 

• Promotor: SVD AGRI 
• Locatie: Oosterzele 

Korte samenvatting 

Stokerij Van Damme, een multifunctionele ontmoetingsplek, onderscheidt zich als een bijzondere totaalervaring in de Vlaamse Ardennen. 

Met focus op duurzaamheid en erfgoed willen we een extra dimensie toevoegen aan onze bezoekerservaring, waarin we niet alleen het verhaal van de laatste en oudste landbouwstokerij van de Benelux vertellen, maar ook het rijke landbouwverleden van de streek. 

Dit ambitieuze project omvat de creatie van een innovatief, informatief, actief en educatief belevingscentrum, geworteld in ons uniek gesloten kringloopsysteem "van korrel tot borrel", en strekt zich uit tot een toeristische hub van de Vlaamse Ardennen in samenwerking met lokale en bovenlokale partners. Door te fungeren als toeristisch infopunt met aantrekkelijke openingstijden, ruime parkeergelegenheid, laadpunten en een focus op wayfinding, willen we diverse doelgroepen aantrekken en ambassadeurs maken die ons erfgoed en landbouwverhaal verspreiden. 

Samen met Toerisme Vlaamse Ardennen, Erfgoed Viersprong, Erov, Cultuurregio Route 42 en de gemeente Oosterzele versterken we niet alleen de lokale streekidentiteit, maar dragen we ook bij aan het borgen van waardevolle vakkennis en erfgoedwaarden. 

10. VERBINDING TUSSEN BOER EN ZORG 

• Promotor: Zorgband Leie en Schelde 
• Copromotor: EIGEN VERMOGEN VH INSTITUUT VOOR LANDBOUW- EN VISSERIJONDERZOEK, Provinciaal Extern Verzelfstandigd Agentschap in privaatrechtelijke vorm Economische Raad voor Oost-Vlaanderen 
• Locatie: Merelbeke 

Korte samenvatting 

We willen lokale landbouwers connecteren met de zorgorganisatie Zorgband Leie en Schelde, en meer specifiek de catering van het woonzorgcentrum (WZC) in Lemberge. Voor de landbouwers betekent dit een afzet- en communicatiekanaal voor en over hun producten naar een cateraar, de bewoners en hun familie (bezoekers). Voor het WZC betekent dit een extra toets/dimensie voor de maaltijden. 

11. VERBETERDE WATERKWALITEIT IN HET BRONGEBIED VAN DE VLAAMSE ARDENNEN 

• Promotor: Viaverde vzw 
• Locatie: Vlaamse Ardennen tot Dender 

Korte samenvatting 

In de Vlaamse Ardennen zijn er redelijk wat grachten en beken met een nitraatoverschrijding in het oppervlaktewater als gevolg van nitraatrijk grondwater uit bronnen. Het gaat om beken waar de nitraatconcentraties ter hoogte van het MAP-meetpunt vooral in de zomer hoger zijn dan 50 mg nitraat/l en de jaargemiddelde nitraatconcentratie hoger is dan 18 mg nitraat/l. Deze periodiek hoge concentraties in de zomer zijn te wijten aan de instroom van nitraatrijk grondwater uit bronnen die dagzomen in het valleigebied. Land- en tuinbouwers krijgen omwille van deze ontoereikende waterkwaliteit strengere bemestingsmaatregelen opgelegd. In deze specifieke omstandigheden (aanrijking door nitraatrijke bronnen) hebben deze maatregelen echter een beperkt effect. Met een pilootopstelling van een Moving Bed BioReactor (MBBR) beoogt dit Leaderproject de stikstofverwijdering uit oppervlaktewater door biologische denitrificatie. Met een propere beek worden niet alleen een groen MAP-meetpunt, maar ook meer biodiversiteit én een bijdrage aan innovatieve, duurzame landbouw gerealiseerd. 

12. GOET TE QUABEKE; EEN VISIE OP VRIJKOMENDE HISTORISCHE SITES IN OPENBAAR BEZIT 

• Promotor: Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen 
• Locatie: Lierde 

Korte samenvatting 

Het project "Goet te Quabeke" streeft naar de revitalisatie en duurzame ontwikkeling van een historische hoeve en haar omringende landbouwgronden. Door middel van diepgaand onderzoek, participatie van belanghebbenden en een focus op ecologisch, cultureel en bouwkundig erfgoed, willen we een hedendaagse visie op klimaatbestendige landbouw en natuurbehoud integreren. Het project omvat een gestructureerd proces van voorbereiding, onderzoek, stakeholderbetrokkenheid, ontwikkeling en implementatie, met als doel een duurzame en veerkrachtige toekomst voor het gebied te waarborgen. Samen met lokale overheden, buurtbewoners, landbouwers en andere partners streven we naar een integrale aanpak die visie geeft op de historische en landschappelijke waarde van het gebied en het zo behoudt en versterkt. Dit project biedt niet alleen een kans om het erfgoed te behouden, maar ook om een inspirerend voorbeeld te zijn voor vergelijkbare initiatieven in de regio. 

13. VAN TRONK TOT SNIPPER 

• Promotor: Boerennatuur Vlaanderen 
• Copromotor: Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen, Boerenbond, Opdrachthoudend samenwerkingsverband Land van Aalst voor Milieu 
• Locatie: Geraardsbergen 

Korte samenvatting 

Met het project willen we in de gemeente Geraardsbergen een lokale keten opzetten voor houtsnippers afkomstig van het beheer van knotbomen van landbouwers. Door te werken aan efficiëntie en door de bekomen beheerresten lokaal te vermarkten, willen we de beheerkost kostendekkend krijgen. De logistieke trein van beheer (knotten, bijwerken en transport) en verwerking (hakselen, zeven, drogen, … wordt uitgewerkt. Daarnaast zoeken we ook lokale afzetmogelijkheden voor de bekomen biomassa (als biomassa in verwarmingsketels, mulchmateriaal in openbaar groen, beddingmateriaal voor loop- en wandelpaden, middellange tot lange koolstofopslag in bodems, ...). Op deze manier trachten we eveneens het karakteristieke landschap van de regio behouden. 

14. SINT-VINCENTIUSKAPEL: EEN PLAATS VOOR RUST EN SAMENKOMST 

• Promotor: Gemeentebestuur Maarkedal 
• Locatie: Maarkedal 

Korte samenvatting 

De Sint-Vincentiuskapel is een prachtige kapel uit de twaalfde eeuw gelegen bovenaan de Kapelleberg in Maarkedal. Het is een belangrijke landschapselement voor de inwoners van Maarkedal, maar ook voor alle bezoekers aan de gemeente. Met de leadersubsidie hoopt gemeente Maarkedal in samenwerking met zijn inwoners de kapel te herstellen en zo bezoekers een aangename ervaring te geven tijdens hun bezoek aan de kapel en omgeving. Er worden ook lokale kunstenaars betrokken om de kapel in te richten als tentoonstellingsruimte, dat geeft de kapel een nieuwe, frisse invulling. 

15. MOBIMAATWERKERS 

• Promotor: Netwerk Duurzame Mobiliteit vzw 
• Copromotor: Solva, TRAGE WEGEN, Autodelen.net, Vlaams Netwerk Autodelen, Mpact 
• Locatie: Oosterzele, Herzele, Zottegem 

Korte samenvatting 

Met ons project MobiMaatwerkers bieden we een antwoord op de uitdagingen die er zijn op vlak van mobiliteit in de Vlaamse Ardennen. We brengen bedrijven, burgers, organisaties en gemeentebesturen bijeen om samen te werken aan concrete oplossingen voor mobiliteit in de plattelandscontext van de Vlaamse Ardennen. Bottom-up versterken we de landelijke dorpskernen van de regio en zorgen we voor voldoende en efficiënte duurzame mobiliteit van de mensen die er wonen. Heel concreet leveren we met drie gemeentelijke werkbanken een mobiliteitsoplossing op maat af. We inspireren gemeentebesturen met een aantrekkelijke publicatie. We bundelen de verworven inzichten in het project in een duidelijk rapport dat wordt overgemaakt aan beleidsmakers. 

16. BNB BOSSEN - BRON- EN BEEKBEGELEIDENDE BOSSEN ALS DRAGERS VAN HET GROENBLAUWE NETWERK 

• Promotor: Bosgroep Oost-Vlaanderen vzw 
• Locatie: Vlaamse Ardennen tot Dender 

Korte samenvatting 

Bron- en beekbegeleidende bossen vormen de ruggengraat van het groenblauwe netwerk in de Vlaamse Ardennen en Denderstreek. Hierdoor vormen zij heel belangrijke stapstenen die soorten kunnen gebruiken als refugium tijdens hun migratie tussen de grotere natuurkernen. Belangrijke voorwaarde hierbij is evenwel dat de basiskwaliteit voldoende hoog is, wat nu vaak een probleem vormt. 

Via dit project zullen natuurinrichtingswerken zoals bv. aanleg van bosranden, struiklagen of poelen uitgevoerd worden in dergelijke bron- en beekbegeleidende bossen. Complementair daaraan zullen landbouwers gemotiveerd worden om op de aangrenzende akkerranden bloemstroken in te zaaien.  

De combinatie van dergelijke kleinschalige ingrepen die elkaar versterken, heeft niet enkel een positieve invloed op de globale natuurkwaliteit van deze stapstenen, maar helpt ook om conflictsituaties die voortvloeien uit de randwerking tussen dergelijke bosjes en het omliggend agrarisch landschap te beperken. 

Binnen het project wordt ook een ‘Code goed Nabuurschap’ uitgewerkt met tips en tricks over hoe dergelijke bron- en beekbegeleidende bossen best beheerd worden en hoe de randzone optimaal ingericht wordt, zowel vanuit ecologisch als vanuit functioneel standpunt. Aan de hand van een sensibiliseringscampagne en een vormingsmoment zal er info verspreid worden over belang van deze landschapsbosjes als dragers van het groenblauwe netwerk en over hun potenties tot het leveren van verschillende ecosysteemdiensten. 

17. BIJZONDER OOSTERZELE 

• Promotor: Boerderijklassen vzw 
• Locatie: Oosterzele 

Korte samenvatting 

Het Leaderproject BIJzonder Oosterzele zorgt ervoor dat de gemeente Oosterzele het voortouw neemt inzake het totale bijenverhaal in de Vlaamse Ardennen. Boerderijklassen VZW zorgt naast alle gemeentelijke faciliteiten voor een interactieven kenniservaring voor verschillende doelgroepen. Door het zelf ontdekken, oplossen en uitzoeken van bijenpuzzels en multi-actieve elementen, zorgen we voor een grotere bewustwording van het moeilijke leven van de honingbij. De levensechte ervaringen op de boerderij, de naverwerking in de klas en de verspreidbare escaperoom versie zorgen ervoor dat dit project niet enkel gedragen wordt in de Vlaamse Ardennen maar ook de hele Vlaamse regio kan bestuiven. Deze escaperoom is dus een honingzoete multiplicator; we vergroten de bijenliefde in elkeens hart.