Project in de kijker:
"Verse (lokale) groenten en fruit voor iedereen"
“Zeg, maar, pastinaak, weet je eigenlijk wat je daarmee kan maken?”
Interview met Carine Van de Walle van "Kruibeke helpt"
- Begin maart 2025 ging onze fotograaf langs bij een van de activiteiten van het microproject "Verse (lokale) groenten en fruit voor iedereen". Gekoppeld aan ons bezoek, stelden we enkele vragen aan projectpromotor Carine Van de Walle, die ze vol liefde voor haar project beantwoordde.
Promotor: Kruibeke Helpt
Partners: Gemeente Kruibeke, Voedselbank Oost-Vlaanderen, VoedSaam Temse, Gezond leven.be, Haerens, BIDFOOD FLANDERS, Vawi, Fruithandel Roelandt, Colruyt Beveren, Gert Maes, HOLLEBEEKHOEVE, TOMEREL, SLAMOTRA, Bake & Cook, Marc De Kinders
Gebied: LEADER WAASLAND
Locatie: Kruibeke
Subsidiebedrag: 7.800 euro
Looptijd: 1 juli 2024 - 30 juni 2025
Thema: Dorpen
Soort project: Microproject
Hoe is dit project tot stand gekomen?
97% vindt groente en fruit essentieel
Eigenlijk ligt de start van ons initiatief in de lockdown. Mensen waren bang en de voedselbanken waren gesloten. We zagen een groeiende nood bij minder gegoede mensen en wilden hen helpen. We startten een oproep: "Breng eten, wij delen het uit."
Dat groeide snel, en al gauw hadden we samen met het OCMW van Kruibeke en vele vrijwilligers een netwerk opgezet, inclusief thuisleveringen voor de meest kwetsbaren. Een vaste constante was groente levering. Maar na anderhalf jaar werken was het budget uitgeput. Intussen hielpen we al 80 gezinnen.
We hielden een enquête en ontdekten dat 97% van de mensen groente en fruit als essentieel beschouwde. Er was ook veel ongerustheid dat dit zou afgeschaft worden. Met dit gegeven is het bestuur van Kruibeke Helpt naar overheden en de voedselbank gegaan: er is nood aan groente en fruit.
Er kwam wel financiering door de gemeente, maar het was niet genoeg: Het OCMW, scholen, sociale diensten enzovoort begonnen ook nieuwe mensen naar ons door te sturen. Inmiddels hielpen we al 170 gezinnen, maar we hadden ook opslagruimte en koelkasten nodig.
In onze zoektocht naar financiering kwamen we bij LEADER terecht.
Wat betekent het LEADER-project voor jullie?
LEADER gaf ons de financiële steun om het project structureel te verbeteren. Maar bovenal: Jullie hebben ons ook gedwongen om meer na te denken over lange termijn. Dankzij het project zijn we bijvoorbeeld grondiger beginnen nadenken over hoe we onze doelgroep beter bereiken en wat zij gaan doen met die groente en fruit. Hieruit is bijvoorbeeld het idee voor de kookworkshops ontstaan: “Zeg, maar, pastinaak, weet je eigenlijk wat je daarmee kan maken?” Door samen gezond te koken, tonen we wat je er mee kan doen. En die kookworkshops gaan echt goed. Ze zorgen ook voor meer inclusie en sociale contacten, ze zorgen dat er begrip is voor elkaar. Dus je maakt je omgeving ook veel mooier, je leert ook gezinnen uit hun cirkel breken. En dat is een enorme meerwaarde.
Daarnaast geeft de LEADER financiering ons ook de ruimte om grondig op zoek te gaan naar structurele middelen en een duurzame levering voor verse groente en fruit. We zijn gaan praten met lokale telers en hebben daardoor ook een beter netwerk in het platteland, want we vinden het belangrijk om zoveel mogelijk lokaal te krijgen. Zo houden we ook de ecologische voetafdruk zo klein mogelijk. In plaats van overschotten te vernietigen, schenken telers ze nu aan ons. Dat betekent dat ons project verder kan blijven lopen, ook na de LEADER-steun. Vooral de samenwerking met een tomaten- sla- en aardbeienteler is een groot succes.
Alles wat we nu doen, kunnen we alleen maar doen dankzij LEADER. Ook werden we gedwongen om meer na te denken over de lange termijn.
We hebben ook de website www.kruibekehelpt.be opgestart, omdat we duidelijk naar buiten wilden komen met ons project. Dit zat al langer in de plannen, maar dankzij LEADER-steun hebben we dat sneller gedaan. En daar is toch een structurele sponsor uitgekomen. Eigenlijk kunnen we alles wat we nu doen, alleen maar doen dankzij LEADER.
Onze fotograaf kwam langs op zo'n kookworkshop. Wat zien we hier precies op de foto’s?
Hier kregen we bijvoorbeeld van de voedselbank groenten die niet geliefd zijn, zoals pastinaak of spruitjes. Daar volgde deze kookworkshop “hutsepot maken” uit. Deelnemers leren hoe ze deze ongebruikte groente kunnen verwerken in gerechten zoals tajine en hutsepot. Want in een tajine kunnen ook spruiten en pastinaak, waarom niet?
De dynamiek tussen de mensen was geweldig. Want weet je, er is vaak een concurrentiestrijd tussen de mensen om welke groenten ze krijgen. En die onderlinge concurrentie is er vaak, ook vb. rond woningen. Dit zorgt voor weinig solidariteit onderling. En ook daarom is die workshop geweldig – na een poosje zitten de verschillende nationaliteiten te lachen, te babbelen, terwijl ze samen groentjes kuisen.
Voor veel mensen is het bovendien ook een remedie tegen eenzaamheid. Want arm maakt ook eenzaam. Ja, zo’n initiatieven zoals deze kookworkshop maken je platteland ook heel mooi.
Initiatieven zoals deze kookworkshop maken je platteland heel mooi.
Hoe draagt dit project bij aan jullie gemeenschap?
De workshops zorgen echt voor meer sociale samenhang, zoals ik al zei. Daarnaast is er een betere verstandhouding met de telers nu, en ook meer bewustzijn. “Vernietigen van overschotten is niet de enige oplossing, we kunnen ook wegschenken.” We hebben de hoop dat dit ook doorgetrokken wordt naar andere voedselorganisaties waarmee we samenwerken, bijvoorbeeld “VoedSaam”, het distributieplatform voor het verzamelen, opslaan en uitdelen van voedseloverschotten. Want hoe meer je samenwerkt, hoe meer je elkaar versterkt. Dat is het mooie eraan.
Hoe meer je samenwerkt, hoe meer je elkaar versterkt.
En op langere termijn verbeteren we ook de levenskwaliteit van onze doelgroep. Het maakt een enorm verschil of je een dieet volgt van enkel vetrijke voeding, of ook groenten en fruit. In de huidige voedselbedeling is de verhouding vetrijke voeding en gezonde voeding 80% versus 20%. Het verschil is enorm. Soms bellen we zelf en geven we aan dat we niet akkoord gaan met het aanbod: “Ik wil niet die Monster dranken, die paletten cola, maar wel bloem, eieren, melk. Ik ga alleen maar de tandarts meer werk geven.” Op die manier geven we signalen naar de voedselbanken en ook naar de doelgroep.
We proberen ook te zorgen voor respect bij de doelgroep voor de gratis gezonde voeding, want het is niet omdat ze het gratis krijgen, dat het ook gratis is. Voor een andere collega-vrijwilliger zou de meerwaarde zijn: de kinderen die je mee opvoedt richting gezonde voeding. In elk geval gaat het zoveel verder dan alleen maar verse groenten en fruit geven. Op de langere termijn zijn er veel positieve effecten.
Welke reacties krijg je van de omgeving?
Mensen zijn vaak verbaasd: “Tiens, is dit bij ons, in ons Kruibeke?” Dat is wel frappant. Maar eerlijk gezegd ben ik er zelf ook van geschrokken hoeveel verdoken armoede er is. We krijgen ook positieve reacties: “tof dat jullie dit doen”. En van de doelgroep krijgen we sowieso enorm veel dankbaarheid.
Wat zijn de plannen voor de toekomst?
We blijven doorgaan, ook na het LEADER-project. De workshops gaan door, want de impact is enorm. We zoeken nieuwe financiering en breiden onze opslagruimte uit. En we roeien met de riemen die we hebben: Nu koken we in een lokaal waar de elektriciteit om de 5 minuten uitvalt. En soms moeten we buiten koken omdat er binnen geen plaats is, maar we vinden altijd een oplossing. Je leert je plan trekken.
En tot slot: Welke raad zou je geven aan mensen die van plan zijn een LEADER project op te starten?
Doen! Want het is een enorme meerwaarde! Ook moet je je dossier supergoed voorbereiden natuurlijk. Maar er is veel begeleiding vanuit de administratie. Dit hielp ons voor de afweging “gaan we onze tijd daar wel insteken”. Na het eerste overleg hierover, hadden we veel positieve vibes.
En een LEADER project betekent ook: je gaat echt goed nadenken over je project en de connectie met het platteland.
Interview afgenomen op 12 maart 2025.
Je gaat echt goed nadenken over je project en de connectie met het platteland.
Het project "Verse (lokale) groenten en fruit voor iedereen" wil gezonde, lokale, voeding voor kinderen (in de eerste plaats) en mensen in structurele armoede toevoegen aan de wekelijkse voedselpakketten. Daarnaast komen ook workshops gezond koken, een plukdag en fiches rond gezonde voeding.
De uiteindelijke bedoeling is om een structurele werking op te zetten zodat de continuïteit verzekerd is.
Bekijk ook andere projecten in de kijker
Dit project zet een duo-burger in de markt van deels vlees en deels peulvruchten. Hoe zit dit project ineen en vooral: wordt de burger gesmaakt?
Hoe een lokaal initiatief gezonde voeding en sociale samenhang stimuleert in Kruibeke.
De inwoners van Zaffelare (Lochristi) werken samen toe naar een nieuwe jaarlijkse traditie.
